بایدها و نبایدهای حذف صفر از پول

حذف یک صفر از پول ملی نه‌تنها هیچ تاثیری بر شاخص‌های اقتصادی کشور چون رکود، تورم، اشتغال و رونق ندارد بلکه هزینه هنگفتی را برای از بین بردن اسکناس‌های موجود و تغییر نرم‌افزارهای بانکی از ریال به تومان به دولت تحمیل می‌کند. ضمن ‌اینکه این اقدام هیچ منفعتی هم ندارد.

این درحالی است که چند سال گذشته بحث بر سر حذف سه تا چهار صفر از پول ملی بوده بدون اینکه اسم آن تغییر کند. این موضوع در کشور ترکیه هم انجام شد اما اسم لیر تغییر پیدا نکرد. حذف صفر از پول ملی زمانی باید انجام شود که تورم انباشته 50 ساله از گزارش‌های مالی حذف شود. وقتی دولت بودجه و گزارش‌های مالی می‌نویسد رقم‌ها نجومی است. برای همین هم اعداد به میلیون ریال نوشته می‌شود. بنابراین حذف صفرها نحوه گزارش‌های مالی را خوانا می‌کند اما تاثیری بر شاخص‌های کلان اقتصادی ندارد. ضمن‌ اینکه با هزینه‌های هنگفت این کار صرفه اقتصادی ندارد. از طرفی هم دو سال بعد تصمیم به حذف دو صفر دیگر از آن می‌گیرند بنابراین بهتر است حذف صفرها در یک زمان انجام شود. مساله دیگر اسم تومان است که در ادبیات فاخر ایرانی نمی‌گنجد. تومان به معنای 10‌هزار است که در قدیم به‌عنوان امیر تومان یعنی سرلشکر به کار گرفته می‌شد و حال اگر با این استدلال که در جامعه به کار می‌رود واحد پول را تومان کنیم، درست نیست. تومان امروز دیگر به معنای 10‌هزار نیست و معانی مختلفی دارد که میلیارد تومان یکی از آنهاست. با این وجود، تا این طرح به مجلس نرود و تصویب نشود، عملی نخواهد شد. نکته دیگر این است که بانک مرکزی در ماده دو لایحه‌ای که به هیات دولت ارسال کرده واحد پولی را ریال ذکر کرده است و در جلسه هیات دولت فردی اعلام کرده که نگویید ریال برای همین هم واحد پول ملی به تومان تغییر کرده است. در صورتی‌که نماینده بانک مرکزی باید اعلام می‌کرد که تغییر واحد پول ملی باید کارشناسی شود و اگر به صلاح بود انجام شود. به هر حال چنین تصمیمی بدون کار عمیق علمی صحیح نیست و انتظار نمی‌رفت این‌طور تصمیم‌گیری شود چراکه این تصمیم احتمالا پیشنهاد بانک مرکزی نبوده و تصویب هم نخواهد شد.